१२ बर्षमा एक अर्ब बढ्यो विश्वभरको जनसंख्या, आज आठ अर्ब पुग्दै
काठमाडौँ । आज अर्थात नोभेम्बर १५ मा विश्वको जनसंख्या आठ अर्ब हुदै छ । संयुक्त राष्ट्रसंघको प्रतिवेदनमा सन् २०३० सम्ममा पृथ्वीमा ८५० करोड, २०५० सम्ममा ९७० करोड र २१०० सम्ममा १०४० करोड मानिस हुने दाबी गरिएको छ ।
मानिसको औसत आयु पनि आज ७२.८ वर्ष रहेकोमा सन् १९९० देखि २०१९ सम्ममा नौ वर्षले वृद्धि भएको पनि बताइएको छ । सन् २०५० सम्ममा मानिस औसत ७७.२ वर्ष बाँच्नेछ । अर्कोतर्फ, महिलाहरू पुरुषको तुलनामा औसत ५.४ वर्ष लामो बाँच्छन् । तिनीहरूको औसत आयु ७३.४ वर्ष र पुरुषहरूको ६८.४ वर्ष अनुमान गरिएको छ ।
संयुक्त राष्ट्रसंघको प्रतिवेदन अनुसार यो मानव विकासमा कोसेढुङ्गा हो । जनस्वास्थ्य, पोषण, सरसफाइ र औषधिमा भएको सुधार यस अभूतपूर्व वृद्धिको मुख्य कारण मानिन्छ ।
प्रतिवेदनका अनुसार विश्वको जनसङ्ख्या सातबाट आठ अर्ब पुग्न १२ वर्ष लागेको छ भने सन् २०३७ सम्ममा नौ अर्ब पुग्नेछ । प्रतिवेदनका अनुसार विश्वव्यापी जनसंख्याको समग्र वृद्धि दर सुस्त हुँदै गएको छ ।
धेरै देशहरूमा प्रजनन क्षमता घटेको छ । जनसंख्या सन् १९५० यताकै सुस्त गतिमा बढिरहेको छ । सन् २०२० मा यो एक प्रतिशतभन्दा कममा झरेको छ ।
भारत सन् २०२३ सम्ममा चीनलाई उछिनेर सबैभन्दा बढी जनसंख्या भएको देश बन्ने छ । विश्वको जनसंख्या २०८० को आसपास १०४०० मिलियन पुग्ने अनुमान गरिएको छ ।
भारत, पाकिस्तान, कंगो, इजिप्ट, इथियोपिया, नाइजेरिया, फिलिपिन्स र तान्जानियामा सन् २०५० सम्ममा विश्वको जनसंख्याको ५० प्रतिशत हुनेछ ।
इन्स्टिच्युट अफ हेल्थ मेट्रिक्स इभ्यालुएसनको प्रतिवेदनअनुसार ७८ वर्षपछि भारतको टीएफआर १.२९ हुनेछ, जुन संयुक्त राष्ट्रसंघको अनुमान १.६९ भन्दा धेरै कम हुनेछ। भारतको जनसङ्ख्या अनुमानित अनुमानको तुलनामा सन् २१०० मा ४३३ मिलियनले घट्न सक्छ ।
२०१० र २०२१ को बीचमा, १६.५ करोड पाकिस्तानीहरू आफ्नो देश छोडेर अन्य देशहरूमा बसाइँ सरेका छन् । यसपछि भारतबाट ३५ लाख, बंगलादेशबाट २९ लाख, नेपालबाट १६ लाख र श्रीलंकाबाट १० लाख मानिस बसाइँ सरेका छन् ।